Stari gradovi Srbije, Dragan Bosnić
Umesto da jurite po internetu autentične lokacije – od Dubrovnika do Španije i Maroka – na kojima se snima Igra prestola, zašto ne biste posetili autentična zdanja na teritoriji Srbije – filmične i moćne srednjovekovne tvrđave kojih je kod nas više od 50. Neke su ruine na čarobnim lokacijama, a neke su toliko lepe da bi nam na njima i Lanisteri pozavideli. Od antičkih vremena na teritoriji Srbije građena su veličanstvena utvrđenja, a nakon mnogo vekova i razaranja očuvane su one tvrđave koje su vojnu funkciju imale i pod vlašću Osmanlija. Većina tvrđava i utvrđenih gradova dograđivana je i prilagođavana razvoju ratnih tehnika, a neke od njih bile su preteče savremenih srpskih gradova, strateški važna mesta za odbranu. Danas su one spomenici istorije i ogroman turistički potencijal. Knjiga Stari gradovi Srbije je upravo delo koje govori o najstarijim i najvelelepnijim srpskim gradovima.
Srednji vek nam je ostavio u Srbiji dve vrste spomenika arhitektonskog nasleđa. Jedna vrsta tih spomenika su oni već odavno i dobro poznati naši stari manastiri, a druga vrsta su naši srednjovekovni gradovi. Prirodno je što je monumentalna umetnost manastira tako dobro poznata, jer je ona privlačna svojim raskošnim fasadama i još bogatija zidnim slikarstvom sa unutrašnjosti njenih zidova. Gradovi su ipak manje poznati jer su bili manje privlačni svojim surim kamenim zidovima bez ikakvog ukrasa. Uz to ih je većina već potpuno u ruševinama. Međutim, i oni ipak zaslužuju da budu malo bolje poznati. Lepote manastira nama, istina, govore o izvanrednim umetničkim sposobnostima naših predaka i vremena između XII i XV veka, ali i ostaci starih gradova mogu mnogo štošta reći. Za njih je vezan dobar deo naše srednjovekovne istorije. Po njihovim kulama, zidovima i kapijama mi možemo ipak saznati nešto više o životu naših predaka, o društvenim odnosima iz tih davnih vremena, i, uopšte, o tadašnjim prilikama u srednjovekovnoj srpskoj sredini.
Preuzeto sa: 42magazin.rs
