HIJAZAM I HIPOSTAZA, RADA STANAREVIĆ

Studija Hijazam i hipostaza predstavlja u pet tematskih grupa nekoliko domaćih i nemačkih pisaca i njihovih odabranih dela, Slobodana Šnajdera i Getea, Encensbergera i Popu, Vagnera i P. Miloševića, Kelera i Andrića, T. Mana i Andrića, Šopenhauera i L. Kostića, dok je završnica posvećena Nolitovoj biblioteci Orfej i Helderlinu i Novalisu.

Studija se otvara faustovskom temom počev od „knjige za narod“ iz 16. veka pa sve do Doktora Faustusa i Hrvatskog Fausta, a sa druge strane mitska simbolika vuka biva osvetljena u Vučjoj soli, Prstenu Nibelunga, Aski i vuku, Vujičić blues-u. Zatim slede interpretacije „zavičajnih“ dela, Miloševićevog romana Mi že Sentandrejci, Ćopićevih priča i Soviljevih slika o Grmeču, pa Andrićeve višegradske pripovetke Anikina vremena uporedo sa Kelerovom novelom o ciriškom minezengeru Hadlaubu. U središnjem triptihu analiziraju se Manov mitski roman Josif i njegova braća i Andrićeva priča Prokleta avlija.

U četvrtom delu studije reč je o osnovnom načelu u Šopenhauerovom spisu Svet kao volja i predstava i o načelu ukrštaja, ili hijazme, u teorijskim radovima Laze Kostića, što je svoje praktično ostvarenje našlo u istoimenoj stilskoj figuri koju je srpski poeta usadio u poslednju strofu pesme Santa Maria della Salute. Drugi pojam iz naslova knjige, hipostaza, osvetljen je na samom kraju kroz Novalisove distihe u formi heksametra, koji istovremeno spadaju i u njegovu liriku i u njegove teorijske fragmente.